²⁸ Có một người trong các kinh sư đã nghe Đức Giê-su và những người thuộc nhóm Xa-đốc tranh luận với nhau. Thấy Đức Giê-su đối đáp hay, ông đến gần Người và hỏi: “Thưa Thầy, trong mọi điều răn, điều răn nào đứng đầu?” ²⁹ Đức Giê-su trả lời: “Điều răn đứng đầu là: Nghe đây, hỡi Ít-ra-en, Đức Chúa, Thiên Chúa chúng ta, là Đức Chúa duy nhất. ³⁰ Ngươi phải yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, hết lòng, hết linh hồn, hết trí khôn và hết sức lực ngươi. ³¹ Điều răn thứ hai là: Ngươi phải yêu người thân cận như chính mình. Chẳng có điều răn nào khác lớn hơn các điều răn đó.” ³² Ông kinh sư nói với Đức Giê-su: “Thưa Thầy, hay lắm, Thầy nói rất đúng. Thiên Chúa là Đấng duy nhất, ngoài Người ra không có Đấng nào khác. ³³ Yêu mến Thiên Chúa hết lòng, hết trí khôn, hết sức lực, và yêu người thân cận như chính mình, là điều quý hơn mọi lễ toàn thiêu và hy lễ.” ³⁴ Đức Giê-su thấy ông ta trả lời khôn ngoan như vậy, thì bảo: “Ông không còn xa Nước Thiên Chúa đâu!” Sau đó, không ai dám chất vấn Người nữa.

Tham khảo: Mt 22:34-40

*   *   *

1/ Kinh sư, họ là ai?

Kinh sư là những nhà chuyên môn nghiên cứu, khai triển, dạy dỗ và áp dụng các luật Cựu ước. (*1)

2/ Mười điều Thiên Chúa ban cho Mô-sê, gọi là Luật hay Giới Răn?

Dường như không có quy ước!

– Vị đứng đầu Va-ti-can dùng từ “Mười Giới Răn” (*2);

– Tác giả Huệ Minh dùng từ “Luật”, và cho biết: Từ “Mười điều Luật” này, “người Do Thái đã từ từ hình thành một bộ luật rất chi tiết gồm 5 quyển, chứa 365 khoản luật cấm và 248 khoản luật buộc” (*3)

3/ Vậy nên:

3.1/ Trong mớ rối 613 khoản luật kia, vị kinh sư mới hỏi Chúa Giê-su là “Thưa Thầy, trong mọi ĐIỀU RĂN, ĐIỀU RĂN nào đứng đầu?”

3.2/ Chúa Giê-su:

– Dùng nội dung Đnl 6:4-5 và gọi đó là ĐIỀU RĂN đứng đầu;

– Dùng nội dung Lv 19:18b và gọi đó là ĐIỀU RĂN thứ hai;

3.3/ Và chính Chúa Giê-su kết luận:

– “Chẳng có ĐIỀU RĂN nào khác lớn hơn các điều răn đó.” (Mc 12:31b) – Cần nhớ: Mác-cô viết cho độc giả không có gốc Do Thái (*4), và như thế, họ không biết gì về “luật Mô-sê và các sách ngôn sứ”, nên Chúa Giê-su chỉ cần nói “Chẳng có ĐIỀU RĂN nào khác lớn hơn…”

– “Tất cả luật Mô-sê và các sách ngôn sứ đều tuỳ thuộc vào hai điều răn ấy.” (Mt 22:40) – Cần nhớ: Mát-thêu viết cho độc giả là người Do Thái (*5), họ chẳng những biết “luật Mô-sê và các sách ngôn sứ”, mà còn được dạy phải tuân giữ tỉ mỉ, nên Chúa Giê-su cần nhấn mạnh “Tất cả luật Mô-sê và các sách ngôn sứ đều tuỳ thuộc…”

4/ TỔNG KẾT:

4.1/ Sau khi nghe Chúa Giê-su kết luận “Chẳng có điều răn nào khác lớn hơn các điều răn đó”, vị kinh sư kia tán dương ngay: “Thưa Thầy, hay lắm, Thầy nói rất đúng. Thiên Chúa là Đấng duy nhất, ngoài Người ra không có Đấng nào khác. Yêu mến Thiên Chúa hết lòng, hết trí khôn, hết sức lực, và yêu người thân cận như chính mình, là điều quý hơn mọi lễ toàn thiêu và hy lễ.”

– Lễ toàn thiêu: Là của lễ mà người ta làm thịt con vật (bò, chiên, dê, chim), rồi tư tế chất củi trên bàn thờ, đặt của lễ lên trên và nổi lửa cho CHÁY THÀNH KHÓI bay lên Thiên Chúa (*6).

– Hy: Súc vật dùng để tế thần; Lễ: Phẩm vật để bày tỏ lòng tôn kính –––> Hy lễ là phẩm vật của con người dâng lên thần thánh để biểu lộ lòng tôn kính, cảm tạ, xin ơn và đền tội. (*7) – Đây là của lễ mà người ta làm thịt con vật (bò, chiên, dê, chim), rồi tư tế đem dâng cho Thiên Chúa, sau đó TƯ TẾ HƯỞNG DÙNG.

– Lời vị kinh sư cho thấy ông hiểu rằng: Chỉ cần sống “Mến Chúa Yêu Người” mà thôi!

4.2/ Khi nghe vị kinh sư đáp cách khôn ngoan như vậy, Chúa Giê-su khích lệ: “Ông không còn xa Nước Thiên Chúa đâu!”

Ý Chúa Giê-su là:

– Sự hiểu biết vẫn giữ người ta có khoảng cách với Nước Thiên Chúa;

– Chỉ có sống thực hành (sự hiểu biết kia) mới đưa người ta vào Nước Thiên Chúa.

*   *   *

Hiểu lời Chúa Giê-su như thế,

nên tôi đã để đức tin Công giáo (vốn có) khác xa bản gốc,

khi coi “MẾN CHÚA YÊU NGƯỜI” = TÔN GIÁO,

Một tôn giáo không còn nghi lễ nên không cần đền đài vật chất, và lại càng không còn luật lệ vẽ vời ràng buộc.

Khi sống tôn giáo này, tôi luôn cảm nếm được sự ngọt ngào của lời Chúa Giêsu: “Ách tôi thì êm ái, gánh tôi thì nhẹ nhàng!” (Mt 11:30);

Khi sống tôn giáo khác, tôi đoan chắc: Không lúc này thì lúc khác, không khi này thì khi khác, không hình thức này thì hình thức khác, tín đồ có gặp vấn đề mắc kẹt thật khó giải quyết chu toàn!

*   *   *

Chú thích:

(*1) http://www.cgvdt.vn/loi-chua-va-cuoc-song/kinh-su_a6378

(*2) https://www.vaticannews.va/vi/pope/news/2018-11/10-gioi-ran-giup-song-nhan-ban-dich-thuc.html

(*3) http://conggiao.info/tinh-than-giu-luat-cua-ta-d-39901

(*4) Xem Kinh Thánh, ấn bản 2011, NXB Tôn Giáo, Dẫn nhập Tin Mừng Mác-cô, phần Độc giả, trang 2205.

(*5) Xem Kinh Thánh, ấn bản 2011, NXB Tôn Giáo, Dẫn nhập Tin Mừng Mát-thêu, phần Độc giả, trang 2120.

(*6) http://www.simonhoadalat.com/HOCHOI/KINHTHAN/68CuaLeToanThieu.htm

(*7) http://www.cgvdt.vn/loi-chua-va-cuoc-song/hy-le_a7424

†   †   †